Odkrywanie tajemnicy Jezusowego Serca ma fundamenty w objawionym Słowie Bożym. W Nowym Testamencie słowo „serce” (kardia) pojawia się aż 148 razy. Poprzez ten termin w przeważającej większości pojmuje się życie wewnętrzne, to co jest najbardziej intymne dla osoby. Chcieć odczytywać wnętrze Jezusa to przypatrywać się mu jako Temu, który kocha, zaprasza do przyjaźni, współczuje, jest miłosierny, czuły, cichy i pokorny, cierpi wewnętrznie i przeżywa wewnętrzne pragnienie, radość, smutek, agonię, chce być kochanym. Pomiędzy wieloma tekstami mówiącymi o wnętrzu Jezusa, gdzie jest obecna miłość Boga do człowieka oraz miłość synowska do Ojca, skupmy się na tych trzech najważniejszych i najliczniej cytowanych w wypowiedziach Kościoła, teologów czy mistyków.
1. J 19, 34-38
34Lecz gdy podeszli do Jezusa i zobaczyli, że już umarł, nie łamali Mu goleni, 35tylko jeden z żołnierzy włócznią przebił Mu bok i natychmiast wypłynęła krew i woda. 36Zaświadczył to ten, który widział, a świadectwo jego jest prawdziwe. On wie, że mówi prawdę, abyście i wy wierzyli. 37Stało się to bowiem, aby się wypełniło Pismo: Kość jego nie będzie złamana. 38I znowu na innym miejscu mówi Pismo: Będą patrzeć na Tego, którego przebili.
Duchowość Serc Jezus rodzi się u stóp krzyża na Kalwarii. Ewangelista Jan, „umiłowany uczeń” był tam razem z Maryją. Stał się on pierwszym, który kontemplował otwarty bok i serce przebite włócznią żołnierza. On także jako pierwszy zrozumiał walor symboliczny tego wydarzenia. Dla Jana, z przebitego serca Jezusa rodzi się „nowy człowiek”, Kościół i święte sakramenty (woda to Chrzest, a krew to Eucharystia). Ewangelista Jan przypisuje temu wydarzeniu bardzo wielką rangę. Mówi, że On to widział, że on był świadkiem, że mówi prawdę, abyśmy uwierzyli. Potwierdza to cytując Stary Testament, proroka Zachariasza. (12, 10)
10 Na dom Dawida i na mieszkańców Jeruzalem wyleję Ducha pobożności. Będą patrzeć na tego, którego przebili, i boleć będą nad nim, jak się boleje nad jedynakiem, i płakać będą nad nim, jak się płacze nad pierworodnym.
Kontemplując ukrzyżowanego Jezusa i Jego otwarty bok i przebite Serce zapewne przypomniał sobie ten dzień w Jerozolimskiej świątyni, kiedy Jezus uroczyście powiedział: (J 7, 37-38)
37W ostatnim zaś, najbardziej uroczystym dniu święta, Jezus stojąc zawołał donośnym głosem: "Jeśli ktoś jest spragniony, a wierzy we Mnie - niech przyjdzie do Mnie i pije! 38Jak rzekło Pismo: Strumienie wody żywej popłyną z jego wnętrza".
Jan powraca do wydarzenia z Kalwarii, powraca do kontemplacji przebitego Serca w wersecie bardzo przejmującym (Ap 1, 7)
7 Oto nadchodzi z obłokami, i ujrzy Go wszelkie oko i wszyscy, którzy Go przebili. I będą Go opłakiwać wszystkie pokolenia ziemi. Tak: Amen.
W tym tekście znajduje się biblijny fundament dwóch bardzo ważnych elementów duchowości Serca Jezusa: kontemplacji i wynagrodzenia. Kontemplacja krzyża przypomina nam, że Serce Jezusa dalej jest przebijane przez naszą niewdzięczność i grzechy.
Również w swoim pierwszym liście św. Jan przypomina fakt przebicia Serca, z którego wypłynęły krew i woda (1 J 5, 5-6)
5 A kto zwycięża świat, jeśli nie ten, kto wierzy, że Jezus jest Synem Bożym? 6 Jezus Chrystus jest tym, który przyszedł przez wodę i krew, i Ducha, nie tylko w wodzie, lecz w wodzie i we krwi. Duch daje świadectwo, bo [Duch] jest prawdą. 7 Trzej bowiem dają świadectwo: 8 Duch, woda i krew, a ci trzej w jedno się łączą.
Obok krzyża Jezusowego była również Maryja. Ona nam może pomóc abyśmy patrzyli na Ukrzyżowanego z tym samym spojrzeniem wiary i miłości i byli zdolni do pojęcia i przeżywania tajemnicy Serca Jezusa. Jak to wyraża św. Paweł (Ef 3, 16-19)
16aby według bogactwa swej chwały sprawił w was przez Ducha swego wzmocnienie siły wewnętrznego człowieka. 17Niech Chrystus zamieszka przez wiarę w waszych sercach; abyście w miłości wkorzenieni i ugruntowani, 18wraz ze wszystkimi świętymi zdołali ogarnąć duchem, czym jest Szerokość, Długość, Wysokość i Głębokość, 19i poznać miłość Chrystusa, przewyższającą wszelką wiedzę, abyście zostali napełnieni całą Pełnią Bożą.
Sam zresztą św. Paweł przeżył tę prawdę (Ga 2, 20):
20Teraz zaś już nie ja żyję, lecz żyje we mnie Chrystus. Choć nadal prowadzę życie w ciele, jednak obecne życie moje jest życiem wiary w Syna Bożego, który umiłował mnie i samego siebie wydał za mnie.
2. Mt 11, 28-3
28 Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię. 29 Weźcie moje jarzmo na siebie i uczcie się ode Mnie, bo jestem cichy i pokorny sercem, a znajdziecie ukojenie dla dusz waszych. 30 Albowiem jarzmo moje jest słodkie, a moje brzemię lekkie".
„Przyjdźcie do Mnie...” to Serce jest Sercem miłosiernym, przejmującym się cierpieniami ludzi, wszystkimi naszymi problemami, smutkami. Jest Sercem litującym się nad ubogimi i wykorzystywanymi. Jezus nie obiecuje pozbawić trudności życia, ale obiecuje pokrzepienie tym, którzy zwrócą się do Niego. Kiedy ktoś czuje się ukochany i kocha to jarzmo życia jest lżejsze
„Uczcie się od mnie...”. Wpatrując się w ludzkie serce Jezusa uczymy się dobroci, miłosierdzia, współczucia, solidarności, miłości do ubogich, chorych, cierpiących, dzieci, młodzieży. Uczymy się ich kochać tak jak On ich kocha
3. J 20, 27
27Następnie rzekł do Tomasza: "Podnieś tutaj swój palec i zobacz moje ręce. Podnieś rękę i włóż [ją] do mego boku, i nie bądź niedowiarkiem, lecz wierzącym
Podobnie jak innych apostołów tak i Tomasza prosi Jezus aby spojrzał i dotknął Jego przebite Serce. Zatem dla św. Jana kontemplacja przebitego Serca i znaków ukrzyżowania oznacza prawdziwie doświadczyć żyjącego Zbawiciela. Na wielu obrazach Serca Jezusa, Jezus jest ukazywany w geście wskazującym swoje serce i znaki męki (krzyż, korona cierniowa, włócznia). Tak jak do apostołów, jak do św. Tomasza tak i do nas Jezus mówi: „Wpatrujcie się w moje otwarte Serce. Patrzcie jak was umiłowałem, aż do końca, do poniesienia aż takich konsekwencji. Bądźcie pewni: jestem pośród was. Miłujcie się na wzajem, jak ja was umiłowałem".